Tín vật 500 tuổi cạnh lăng mộ vua Lê Hiến Tông

[vigreen]

Tại lăng mộ đá của vua Lê Hiến Tông có đặt cạnh tấm bia Dụ Lăng có tuổi đời 500 năm trước có ghi công lao của ông vua này trong việc giữ gìn di sản nhà Lê Sơ.
Lê Hiến Tông là con trưởng của vua Lê Thánh Tông, làm vua được 7 năm bắt đầu từ 1497. Lê Thánh Tông được coi là vị vua kiệt xuất nhất trong lịch sử phong kiến đã đưa đất nước tới đỉnh cao. Thì vua Lê Hiến Tông có công giữ gìn thành quả đó.
Lúc sinh thời Lê Hiến Tông đã nói: ” Thánh tổ ta đã gây dựng nên cơ đồ, vua cha ta đã sửa sang mọi việc, ta nay chỉ nên lo giữ gìn nếp cũ và mở mang sự nhân chính ra cho sáng rõ công đức của ông cha ngày trước”.
Lê Hiến Tông khá quan tâm đến thủy lợi đê điều. Vua cho phép những người trong quân đội vào tháng 6 vào 10 được chia một nửa về làm ruộng. Chấn chỉnh bộ máy quan lại, quan liêu, tham nhũng.



Theo bộ Đại Việt sử ký toàn thư sử gia Vũ Quỳnh nhận xét về Lê Hiến Tông như sau: “Vua thông minh, trí tuệ hơn người, nhân từ, ôn hòa, không tỏ ra nghiêm khắc… Kẻ thần hạ có lỗi lầm gì, chỉ răn quở qua loa, không nỡ đánh roi làm nhục. Cách cai trị nhàn hạ ung dung, chưa từng lộ ra lời nói, sắc mặt tức giận mà thiên hạ răm rắp theo lệnh”.
Trị vì 7 năm đến 24/05/1504 vua mất thọ 44 tuổi. Đến 18/11 thi hài của vua Lê Hiến Thông được đưa về Tây Kinh(Thanh Hóa) an táng ở Dụ Lăng. Tại mộ đẹp ở đây có bia Dụ Lăng được đặt tại điểm cao nhất của gò hướng Nam, các khu lăng mộ vua Lê Thánh Tông 30m.

Bia vua Lê Hiến Tông vừa có giá trị lịch sử mà kiến trúc rất độc đáo

Bia Dụ Lăng được làm từ chất liệu mộ đá xanh nguyên khối, bao gồm phần thân là rùa và bia, khối lượng khoảng 13 tấn, Bia có hình chữ nhật với chiều cao 2,78 m, rộng 1,98 m. Phần rùa có chiều dài 2,64m, rộng 1,9 m, chiều cao 0,69m.
Trên bia được khắc rồng phượng tạo đậm chất văn hóa tâm linh. Những chi tiết cách điệu như mây, hoa văn tạo nên sự cổ kính và linh thiêng.
Có 3000 chữ Hán được viết trên bia tại mẫu khu lăng mộ chia làm 58 dòng, được các tác giả diễn tả về nguồn gốc của nhà vua. Tiếp theo nói về thời kỳ vị vì của nhà vua, những điều mà Lê Hiến Tông đã làm được.
Trên bia có đoạn ghi: “Lúc mới lên ngôi vua cho thả cung nữ đến hơn trăm người, sai sứ bãi miễn cứu trợ cho dân bốn phương nghèo khó, những người nghèo khổ già yếu trong quân đều tha và bố trí cho về. Những người đi phú dịch công trình thì giảm bớt… Vua nới rộng hình phạt trong quân, thi hành tiết nghĩa, giúp kẻ nghèo túng khốn cùng, nâng nhấc những người liêm khiết, tiến cử người hiền tài làm cho trong ngoài đều vui…”.
Theo trưởng ban quản lý di tích tại Lam Kinh Thanh Hóa bia Dụ Lăng không chỉ là thứ để nói về cuộc đời và sự nghiệp của vua Lê Hiến Tông mà còn là tài liệu quý giá góp phần hoàn thiện tư liệu lịch sử.
Bia Dụ Lăng ngoài là vật có giá trị lịch sử còn là một tác phẩm có kiến trúc độc đáo, đẹp mắt thời Lê Sơ. Dù chỉ là làm thủ công nhưng vẫn toát lên vẻ sang trọng, tinh tế.