Công dụng sâm ngọc linh

[digitech1]

Những nghiên cứu về sâm ngọc linh
 
Trong chương trình hợp tác nghiên cứu với Trường Đại học Hiroshima- Nhật Bản (1998 – 2001), việc nghiên cứu thành phần hoá học của lá Sâm Việt Nam đã được thực hiện. Đó là tiền đề cho những nghiên cứu tiếp theo về dược lý cơ bản. Bên cạnh việc nghiên cứu một số tác dụng dược lý điển hình của họ Nhân Sâm, công trình này được thực hiện chủ yếu định hướng vào tác dụng của lá Sâm ngọc linh trên một số bệnh lý phổ biến của thời đại công nghiệp và đô thị hoá ngày nay như trầm cảm, stress, lão hoá.
 
Tóm tắt một số kết quả nghiên cứu tác dụng dược lý  của lá sâm ngọc linh chính hãng
 
1- Nguyên liệu nghiên cứu:
 
Cao toàn phần lá sâm ngọc linh.
Saponin toàn phần lá sâm ngọc linh.
Hợp chất notoginsenoside-Fc chiếm hàm lượng cao nhất trong saponin toàn phần lá sam ngoc linh.
2- Thử nghiệm độc tính:
 
Cao lá Sâm Việt Nam không thể hiện độc tính cấp đường uống ở liều tối đa có thể bơm qua kim là 30 g/kg thể trọng chuột.
3- Thử nghiệm trên hệ thần kinh trung ương
 
Ở các liều thấp 60 mg/kg và 120 mg/kg cao lá sâm núi ngọc linh có tác động rút ngắn thời gian ngủ của pentobarbital và lại thể hiện tác dụng ức chế thần kinh trung ương, kéo dài thời gian ngủ của pentobarbital ở liều cao là 1800 mg/kg.
4- Thử nghiệm tác dụng trên stress cô lập.
 
Ở lô chứng, thời gian ngủ của chuột ở lô bị stress bị rút ngắn rõ rệt so với chuột ở lô bình thường đạt ý nghĩa thống kê ở độ tin cậy 95%.
Tương tự như cao thân rễ và rễ củ Sâm Việt Nam được dùng làm đối chiếu ở liều 200 mg/kg, cao lá Sâm Việt Nam ở những liều 600-1200 mg/kg đều thể hiện tác dụng phục hồi thời gian ngủ bị rút ngắn bởi stress, đưa trở về trạng thái bình thường. Ở những liều trên, nó không gây ảnh hưởng trên thời gian ngủ pentobarbital ở chuột bình thường khi so với lô chứng.
Saponin toàn phần lá Sâm Việt Nam có tác động chống stress thể hiện rõ ở liều 200 mg/kg. Trong khi notoginsenoside-Fc ở những liều thử nghiệm là 5-20 mg/kg đều không thể hiện tác dụng phục hồi thời gian ngủ bị rút ngắn bởi stress.
5- Thử nghiệm tác dụng chống trầm cảm
 
Cao lá Sâm Việt Nam ở các liều thử nghiệm 600, 1200 và 1800 mg/kg có tác dụng rút ngắn thời gian bất động của chuột so với lô chứng đạt ý nghĩa thống kê ở cả 2 khoảng thời gian: tức thời và sau 7 ngày dùng thuốc.
Notoginsenoside-Fc ởø liều 5, 10 và 20 mg/kg làm rút ngắn thời gian bất động của chuột có so với lô chứng ở cả 2 khoảng thời gian: tức thời và sau 7 ngày dùng thuốc. Vậy hợp chất notoginsenoside-Fc, một saponin có hàm lượng cao trong lá Sâm Việt Nam, có thể là hợp chất quyết định tác dụng chống trầm cảm của cao lá Sâm Việt Nam.
6- Thử nghiệm tác dụng chống oxy hóa
 
Cao lá Sâm Việt Nam và saponin toàn phần đều thể hiện tác dụng chống oxy hóa, ức chế sự hình thành MDA ở các nồng độ thử nghiệm.
Notoginsenoside-Fc thể hiện tác dụng chống oxy hóa yếu, ở nồng độ 5 mcg/ml, hàm lượng MDA giảm so với lô chứng đạt ý nghĩa thống kê nhưng ở các nồng độ thử nghiệm cao hơn lại không thể hiện tác dụng.
7- Thử nghiệm tác dụng tăng lực
 
Tác dụng tăng lực của cao lá sâm Việt Nam được thực hiện khi cho súc vật dùng 1 liều duy nhất thuốc thử nghiệm sau khi được cho bơi kiệt sức (bơi lần 1).
Ở lô chứng, thời gian bơi lần 2 của chuột thử nghiệm giảm hơn thời gian bơi lần 1, đạt ý nghĩa thống kê ở độ tin cậy 95%.
Ở những liều thử nghiệm là 600, 1200, 1800 mg/kg thời gian bơi lần 2 ở các lô thử đều không khác biệt đạt ý nghĩa thống kê so với thời gian bơi lần 1. Do vậy, có sự phục hồi sinh lực, giữ nguyên thời gian vận động sau khi dùng cao lá Sâm Việt Nam với tỉ lệ % thời gian bơi lần 2/lần 1 cao hơn so với lô chứng.
III. Kết luận
 
Góp phần vào tác dụng của thân rễ và rễ củ, lá sâm ngọc linh cũng phát huy tác dụng của mình trong dự phòng và điều trị các rối loạn bệnh lý gây ra bởi stress hay bệnh trầm cảm. Những kết quả nghiên cứu về dược lý thực nghiệm này dùng làm cơ sở cho các nghiên cứu ứng dụng đưa các nguyên liệu và hợp chất tự nhiên trong Sâm Việt Nam vào sản xuất chế phẩm phục vụ cho nhu cầu chăm sóc sức khoẻ con người.