Sẽ công khai biểu cước vận tải biển, giá dịch vụ cảng

[akakavn]

Ngày 6/8, tại Cảng vụ Hàng hải TP. HCM, Thứ trưởng Nguyễn Văn Công chủ trì hội nghị lấy ý kiến cho dự thảo Quyết định công bố biểu cước vận tải biển, biểu giá dịch vụ cảng trình Thủ tướng Chính phủ.

Thiếu minh bạch nên cước “đội giá”!

Theo báo cáo của Bộ GTVT trình Chính phủ, hiện nay có khoảng 40 hãng tàu biển nước ngoài đang hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, đảm nhận khoảng 88% hàng hóa xuất nhập khẩu, trong đó có 100% hàng hóa xuất khẩu đóng trong container xuất đi thị trường các nước châu Âu, châu Mỹ, Bắc Mỹ…

Chỉ riêng Hiệp hội Da – Giầy Việt Nam, tiền phụ phí theo cước vận tải biển (gọi là phụ cước) và các chi phí khác chiếm 1% kim ngạch xuất nhập khẩu của Hiệp hội. Như vậy một năm, chi phí trả cho các loại phụ cước xuất nhập khẩu da, giầy và các loại phí khác chiếm khoảng 110 triệu USD; đối với các loại hàng hóa khác cũng với chi phí tương đương. Mặt khác, giá của các loại phụ cước cũng bị tăng theo từng năm với mức tăng trung bình khoảng 20%/năm. Đây là chi phí rất lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh đối với ngành xuất nhập khẩu của Việt Nam và thiệt hại cho nền kinh tế đất nước.

van tai hang hoa, có một số loại phụ cước đang được áp dụng điển hình như: Phụ cước dịch vụ container THC, là phí trả cho cảng xếp dỡ container nhưng mức thu cao hơn rất nhiều giá thu thực tế của cảng; lại do chủ tàu thu trực tiếp từ chủ hàng và nộp cho cảng. Thực tế khoảng 35-46 USD/container 20 feed, 45-68 USD/container 40 feed nhưng chủ tàu thu từ chủ hàng là 90-110 USD/container 20 feed và 120-145 USD/container 40 feed. Doanh nghiệp nước ngoài cho rằng, ngoài việc trả phí xếp dỡ, họ còn phải trả các dịch vụ khác liên quan đến container.

Ngoài ra, các chủ tàu thường lợi dụng hiện tượng tắc nghẽn tại cảng để kéo dài thời gian thu phí ngay cả khi hiện tượng tắc nghẽn đã chấm dứt. Tương tự, phụ cước mất cân đối container (CIC hoặc CIS) chỉ phát sinh khi có sự mất cân đối vỏ container ở hai đầu bến, chỉ thường xuất hiện theo thời vụ. Đối với hàng nhập khẩu về Việt Nam, nếu phát sinh phụ cước CIC thì chủ hàng xuất tại nước ngoài sẽ phải chịu phí này nhưng chủ tàu vẫn thu từ chủ hàng Việt Nam với giá thành rất cao, khoảng 50 USD/container 20 feed và 100 USD/container 40 feed (thu liên tục từ 2010 đến nay).

Đối với phụ cước vệ sinh container, chủ tàu đưa ra với lý do đóng hàng hoặc do công nhân, máy móc xếp gây bẩn. Tuy nhiên, nhiều loại hàng sạch như dệt may, da giầy vẫn phải nộp phí vệ sinh, một số hãng tàu còn thu phí này rất cao, lên tới 2,5 triệu đồng/container. Riêng phụ cước sửa chữa vỏ container, mặc dù đã được tính vào chi phí khấu hao tài sản trong quá trình kinh doanh, nhưng hãng tàu vẫn thu từ phía chủ hàng Việt Nam.

Đáng nói hơn, hiện nay không có sự đồng thuận giữa hãng tàu và chủ hàng, các loại phụ cước chưa có sự thỏa thuận, hiệp thương mà là do chủ tàu áp đặt. Chưa có cơ quan quản lý các loại phụ cước này. Hãng tàu không thông báo trước, không công khai, minh bạch; một số loại phụ cước không rõ ràng và bất hợp lý khó hiểu đối với các chủ hàng Việt Nam chuyên mua CIF bán FOB…

Phải chấm dứt tình trạng “mập mờ”

Phát biểu tại hội nghị, đa số các hãng tàu đồng thuận và ủng hộ chủ trương của Bộ GTVT. Đại diện hãng tàu APL hoàn toàn nhất trí với dự thảo Quyết định của Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ. Theo APL, nếu một hãng tàu giá cả, dịch vụ không tốt thì các chủ hàng có quyền lựa chọn các doanh nghiệp làm tốt cho mình. Còn thời hạn công bố 30 ngày là quá dài bởi nhiều khi chủ hàng chỉ gọi đến thỏa thuận cước phí trong vòng 5–10 phút. Đại diện APL cũng đề nghị nên cụ thể hóa luật cạnh tranh bằng những thông tư; mong muốn những văn bản dưới luật phải rõ ràng, minh bạch, khả thi, tránh tình trạng hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
IMG_3714
Đại diện Tân cảng Sài Gòn nhất trí cao với dự thảo Quyết định của Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ

Đại diện Đại lý vận tải Evergreen Line cũng nhất trí cao với dự thảo, đồng thời cho rằng, nếu vì lý do nào đó, doanh nghiệp không tiếp cận đủ thông tin là thiếu sót của doanh nghiệp. Hãng sẵn sàng cung cấp biểu giá cho khách hàng và cơ quan chức năng kể cả phụ phí địa phương và nước ngoài. Tuy nhiên, về giá cả thì lại là chuyện khác, rất khó công bố vì đối với từng khách hàng thường xuyên và không thường xuyên, thì giá khác nhau. Biểu giá chỉ mang tính tham khảo . sửa cửa cuốn


Theo đại diện Tân cảng Sài Gòn, việc công khai biểu cước, giá dịch vụ là rất nên và rất cần làm, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. “Chúng ta càng minh bạch thì càng tốt. Đối với các doanh nghiệp và các cảng liên doanh với nước ngoài, sắp tới khi ký hiệp định với EU và TPP thì vấn đề minh bạch lại càng trở nên cấp thiết hơn. Quan trọng là tổ chức thực hiện làm sao cho hiệu quả, công bằng. Khách hàng vận chuyển sản lượng cao - thấp, giá có thể chênh lệch hơn một chút, nhưng cạnh tranh thì phải gắn liền với chi phí thấp và dịch vụ tốt”, vị này nói.

Tuy nhiên, cũng còn một số hãng tàu tỏ ra e dè và chưa đồng tình với dự thảo này. Chẳng hạn như họ viện cớ giá cả là do hai bên đàm phán, muốn che giấu thông tin giá cước, phụ phí nên không công khai biểu cước, giá dịch vụ…

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công Thương cho rằng: Không nên để các doanh nghiệp vẫn phải “bơi” trong tình trạng những thông tin hỗn độn, thiếu minh bạch, rất mất thời gian. Giá cước hiện tại đang rất tù mù. “Bộ Công thương rất hoan nghênh và ủng hộ những nỗ lực, quyết tâm của Bộ GTVT trong việc giải quyết vấn đề công khai biểu cước, giá dịch vụ vận tải biển vốn hết sức phức tạp, đã và đang tồn tại lâu nay. Chúng tôi cũng mong muốn các cảng, chủ tàu, chủ hàng… có sự hợp tác để cạnh tranh lành mạnh và mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp”.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công bày tỏ vui mừng vì nhiều hãng tàu đã thấu hiểu, đồng tình theo dự thảo Quyết định mà Bộ GTVT trình Chính phủ. Đồng thời, giải đáp nhiều khúc mắc, băn khoăn từ phía các hãng tàu.

Thứ trưởng cho rằng, thu phí, thu cước phải phù hợp với thông lệ quốc tế. Do lâu nay chúng ta không có sự công khai minh bạch, không có sự rõ ràng nên đã dẫn đến việc việc hiểu lầm. Chính vì thế giữa chủ hàng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và nhà vận tải cũng như là các đại lý cần có sự công khai minh bạch trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam. Sự can thiệp của Nhà nước vào lĩnh vực này là tối thiểu, nhưng phải tạo được môi trường kinh doanh một cách lành mạnh, bình đẳng, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp vận tải, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và Nhà nước Việt Nam.

“Do thiếu công khai, minh bạch nên một số hãng tàu đã lợi dụng để thu một số loại phụ cước bất hợp lý, làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của chủ hàng. Trong khi đó, cũng có doanh nghiệp vận tải nước ngoài thu đúng, phù hợp với thông lệ quốc tế nhưng chủ hàng lại không đồng ý… Vì thế, công khai minh bạch biểu cước, giá dịch vụ là việc cần phải làm ngay để tạo thuận lợi tối đa cho chủ tàu, chủ hàng”, Thứ trưởng nhận định.

“Bộ sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để cho các doanh nghiệp hoạt động, phát triển, giải quyết những khó khăn vướng mắc phát sinh, đơn giản hóa thủ tục hành chính… Tuy nhiên, những đơn vị cố tình vi phạm thì sẽ bị xử lý nghiêm…”, Thứ trưởng nói.  ket sat khac san